กายภาพบําบัด ระบบประสาท 5 วิธีช่วยฟื้นฟูกลุ่มโรคนี้ให้ดีขึ้น

กายภาพบําบัด ระบบประสาท ถือเป็นกลุ่มโรคที่จำเป็นเป็นอย่างมากในการรักษา ไม่ว่าจะเป็น โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) บาดเจ็บไขสันหลัง (Spinal cord injury) ผู้ป่วยพาร์กินสัน (Parkinson’s disease) และผู้สูงอายุ ให้สามารถกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้ อย่างไรก็ตาม แม้จะเป็นผู้ป่วยในกลุ่มโรคทางระบบประสาทเหมือนกัน แต่ก็ใช่ว่าผู้ป่วยทุกคนจะใช้วิธีการรักษาและเครื่องมือทางกายภาพเหมือนกัน ดังนั้นในบทความนี้เราจะมาทำความรู้จักกับเครื่องมือที่ช่วยรักษาโรคทางระบบประสาทว่ามีอะไรบ้าง

กายภาพบําบัด ระบบประสาท กลุ่มโรคสำคัญที่ต้องฟื้นฟูด้วยการทำกายภาพ

กายภาพบำบัดในผู้ป่วยระบบประสาท ให้บริการโดยการตรวจร่างกาย วิเคราะห์ปัญหา และให้การรักษาทางกายภาพบำบัดในผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทาง ระบบประสาท ได้แก่ ผู้ป่วยอัมพาตครึ่งซีก ผู้ป่วยอัมพาตครึ่งท่อน ผู้ป่วยบาดเจ็บที่ศีรษะ ผู้ป่วยพาร์กินสัน ผู้ป่วยกล้ามเนื้ออ่อนแรง ผู้ป่วยไขสันหลังบาดเจ็บ ผู้ป่วยอัมพาตทั้งตัว เป้าหมายของการรักษาทางกายภาพบำบัด คือเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ฝึกควบคุมการเคลื่อนไหว ฝึกการทรงตัวขณะนั่ง ยืน และฝึกเดินด้วยเทคนิคเฉพาะ เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถช่วยเหลือตนเอง และสามารถกลับไปทำกิจวัตรประจำวันได้ใกล้เคียงกับปกติมากที่สุดนั่นเอง

กายภาพบำบัดคืออะไร

กายภาพบำบัด (Physical therapy) เป็นวิชาชีพทางวิทยาศาสตร์สุขภาพซึ่งเกี่ยวข้องกับการดูแลสุขภาพของประชาชน ทั้งในแง่ส่งเสริม, ป้องกัน, รักษา และฟื้นฟูสภาพร่างกายและจิตใจ โดยใช้วิธีตามหลักวิทยาศาสตร์ และเครื่องมือหรืออุปกรณ์ทางกายภาพบำบัด เช่น การออกกำลังกายเพื่อการรักษา, การรักษาด้วยการดัด – ดึง, การใช้เครื่องไฟฟ้า, ความร้อน – ความเย็นในการรักษา โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ประชาชนมีสุขภาพและมีความสามารถในการทำงานของร่างกายอย่างเต็มที่

กายภาพบำบัดด้านระบบประสาท คือ..

คือ การฟื้นฟูผู้ป่วยที่มีปัญหาทางโรคระบบประสาท ได้แก่ ผู้ป่วยอัมพฤกษ์ อัมพาต หรือเส้นเลือดในสมองตีบหรือแตก ผู้ป่วยที่สมองได้รับการกระทบกระเทือนจากอุบัติเหตุ และผู้สูงอายุ การรักษาทางกายภาพบำบัด คือ การฟื้นฟูทักษะการเคลื่อนไหวให้ผู้ป่วยสามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน รวมถึงการกลับไปทำงานและทำกิจกรรมทางสังคม ให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ด้วยการยืดเหยียดกล้ามเนื้อ การเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ การบริหารร่างกาย การฝึกการทรงตัว การฝึกเดิน และการใช้กิจกรรมเป็นการฝึกร่วมด้วย ขั้นตอนและแผนการรักษาจะแตกต่างกันขึ้นอยู่กับปัญหาของแต่ละคน ทั้งนี้ ยังรวมถึงผู้ป่วยที่ประสบอุบัติเหตุที่ทำให้สมองหรือไขสันหลังได้รับบาดเจ็บด้วย

กลุ่มโรคทางระบบประสาทที่สามารถรักษาได้ด้วย “กายภาพบำบัด”

กลุ่มโรคทางระบบประสาทนั้นแบ่งออกเป็นหลายภาวะอาการ ซึ่งนอกจากกลุ่มอัมพฤกษ์ อัมพาตนั้นก็มีหลายโรคที่หลาย ๆ คนอาจไม่ทราบ ซึ่งจะมีอะไรบ้างนั้น มาดูไปพร้อม ๆ กัน

กลุ่มอัมพฤกษ์ อัมพาต

ซึ่งเกิดจากหลอดเลือดสมองตีบหรือแตก (Stroke), เกิดจากการบาดเจ็บในสมอง (Traumatic Brain Injury), เกิดจากการบาดเจ็บของไขสันหลัง (Spinal Cord Injury) หน้าเบี้ยวครึ่งซีก (Bell’s palsy) กลุ่มนี้จะเป็นกลุ่มใหญ่ที่จะสามารถใช้เครื่องกระตุ้นแม่เหล็กมาบำบัดรักษา จะช่วยลดอาการเกร็งในผู้ป่วย อัมพฤกษ์ อัมพาต ทำให้อาการฟื้นตัวของอาการอัมพฤกษ์ อัมพาตดีขึ้น

กลุ่มโรคกระดูกสันหลัง

กลุ่มโรคที่เกี่ยวกับหมอนรองกระดูกสันหลัง คือกลุ่มโรคที่เกี่ยวกับแนวไขสันหลังโดยตรง การเสื่อมของกระดูกสันหลัง และหมอนรองกระดูก หรือการเคลื่อนตัวของหมอนรองกระดูก ที่มีผลต่อเส้นประสาทจากไขสันหลังหรือการบาดเจ็บที่ไขสันหลัง การรักษาด้วยคลื่นแม่เหล็กจะสามารถรักษากลุ่มปวดนี้ได้มีประสิทธิภาพดีกว่าเครื่องมืออื่น เนื่องจากการกระตุ้นด้วยแม่เหล็กจะสามารถกระตุ้นลึกลงไปจนถึงรากประสาทได้

กลุ่มปวดต่าง ๆ หรือ ออฟฟิศซินโดรม

การบำบัดอาการปวด อาการเคล็ดขัดยอก การบาดเจ็บหรืออาการปวดเรื้อรังจากกล้ามเนื้อ เอ็น พังผืดหรืออาจเกิดจากการบาดเจ็บของตัวเส้นประสาทโดยตรง เช่น อาการปวดบริเวณคอ บ่า ข้อศอก แขน มือ เอว หลัง สะโพก ขา เข่า หรือข้อเท้า และหากทำอย่างต่อเนื่องตามแพทย์แนะนำจะทำให้อาการปวดค่อย ๆ ดีขึ้นและหายไปในที่สุด

กลุ่มอาการชา

หรือ ผู้ที่มีอาการชาจากปลายประสาทหรือการกดทับเส้นประสาท คือกลุ่มปลายประสาทอักเสบ โดยส่วนใหญ่พบได้ในกลุ่มผู้ป่วยเบาหวาน พบว่าอาการชามือ ชาเท้าจะดีขึ้น 50-100% ในแต่ละครั้งที่รักษา

5 เครื่องมือกายภาพสำหรับผู้ป่วยกลุ่มโรคประสาท

สำหรับเครื่องมือทางกายภาพในผู้ป่วยกลุ่มนี้ ไม่ได้มีเพียงแค่การออกกำลังกายเท่านั้น แต่ยังประกอบไปด้วยเครื่องมืออื่น ๆ อีกมากมาย เช่น

1.พาราฟิน (paraffin)

พาราฟินเป็นเครื่องมือกายภาพบำบัด ที่เหมาะกับผู้ป่วยที่มีอาการชามือ นิ้วล็อก เหน็บชา ข้อนิ้วมือติดแข็ง มือกระด้าง ใช้ลดปวดโดยจะเพิ่มความยืดหยุ่นในบริเวณข้อต่อนิ้วมือและข้อมือ/เท้า ช่วยให้มือเนียนนุ่มน่าสัมผัส ลดการแข็งตัวของพังผืดข้อมือและข้อนิ้วให้นิ่มตัวลง และเพิ่มการไหลเวียนเลือด

2.เครื่องดึงหลังและเครื่องดึงคอ (Pelvic and Cervical Traction)

เป็นเครื่องมือที่ใช้ในทางกายภาพบำบัด เพื่อบรรเทาอาการผิดปกติบางอย่างที่เกิดขึ้นเนื่องมาจากเส้นประสาทถูกกดทับ จากการแคบตัวลงของช่องว่างระหว่างกระดูก หรือเกิดการเสื่อมของหมอนรองกระดูกที่บริเวณกระดูกต้นคอและกระดูกสันหลังส่วนเอว โดยจะมีอาการต่าง ๆ ที่สำคัญ เช่น อาการเจ็บปวดร้าวลงไปตามแขนหรือขา อาการชาร้าวลงไปตามแขนหรือขา ความรู้สึกตามบริเวณผิวหนังที่ผิดปกติไปจากเดิม หรืออาการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อแขนหรือกล้ามเนื้อขา ซึ่งสามารถบรรเทาอาการเหล่านี้ได้ ด้วยการใช้เครื่องดึงคอหรือดึงหลังด้วยน้ำหนักในการดึงที่เหมาะสม และมากพอที่จะเปิดช่องว่างของกระดูกสันหลังที่แคบลง ให้เปิดกว้างมากขึ้น เพื่อลดการกดทับของเส้นประสาท โดยใช้เวลาในการรักษาประมาณ 20-25 นาที ต่อการรักษา 1 ครั้ง

3.บาร์คู่ขนาน (parallel bar)

บาร์คู่ขนาน เป็นเครื่องมือกายภาพบำบัด ที่เหมาะกับผู้ป่วยโรคทางระบบประสาทและหลอดเลือด อาทิ โรคอัมพฤกษ์, อัมพาต, พาร์กินสัน, เด็กพิการทางสมองตั้งแต่กำเนิด เป็นอุปกรณ์กายภาพบำบัดสำหรับฝึกยืนและเดิน โดยสามารถปรับระดับความสูงและความกว้างได้ตามระดับความต้องการ ตามความสามารถและเหมาะสมในการยืนหรือเดินของผู้ป่วย

4.เตียงฝึกยืน (tilt table)

เตียงฝึกยืน เป็นเครื่องมือกายภาพบำบัด ที่เหมาะกับ ผู้ป่วยที่มีปัญหาทางระบบประสาทหรือกล้ามเนื้อที่ไม่สามารถทรงตัวเองได้ เป็นอุปกรณ์กายภาพบำบัดสำหรับฝึกยืนและทำกิจกรรมร่วมกันในการฟื้นฟูสมรรถภาพ โดยเป็นเตียงที่สามารถปรับระดับความตั้งเอียงได้

5.เครื่องกระตุ้นสนามแม่เหล็ก Peripheral Magnetic Stimulation (PMS)

เทคโนโลยี PMS หรือ Peripheral Magnetic Stimulation คือ เครื่องกระตุ้นระบบประสาทด้วยการใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ทางการแพทย์ที่เรียกว่า Electromagnetic เพื่อบำบัดรักษาอาการปวด เช่น อาการปวดกล้ามเนื้อ โรคเอ็นอักเสบ โรคปวดข้อต่อ และอาการชาจากเส้นประสาทได้อย่างมีประสิทธิภาพ คลื่นจาก PMS จะส่งคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ไปกระตุ้นที่เส้นประสาทโดยตรง ทำให้เกิดกระบวนการ Depolarization กระตุ้นเนื้อเยื่อบริเวณที่ปวดทำให้เกิดการไหลเวียนของโลหิตบริเวณกล้ามเนื้อดียิ่งขึ้น

อย่างไรก็ดี การทำกายภาพบำบัดระบบประสาทจะดูแลเฉพาะเจาะจงลงไปในผู้ป่วยแต่ละบุคคล ซึ่งเป็นผู้ที่มีภาวะโรค หรือ ความผิดปกติทางระบบประสาท เช่น โรคสมองที่ได้รับการกระทบกระเทือน, โรคสมองพิการแต่กำเนิด,โรคเส้นเลือดในสมองตีบ/แตก,โรคไขสันหลังได้รับการบาดเจ็บ สูญเสียรูปแบบการทำงานที่เคยทำเองได้ ซึ่งนักกายภาพบำบัดจะทำการเพิ่มพัฒนาการในส่วนที่เสียไป ทั้งนี้ในการทำกายภาพบำบัดเพื่อรักษาผู้ป่วย นักกายภาพบำบัดต้องทำการพิจารณาความรุนแรงของภาวะอาการของผู้ป่วยแต่ละคนด้วย เพื่อให้ตรงจุดและมีประสิทธิภาพที่สุดในการรักษา

——————————–

ข้อควรระวัง: เนื้อหาในบทความ วิดีโอ ข้อความคิดเห็น มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้ และสาธิตให้ดูเป็นตัวอย่างเท่านั้น ไม่ได้มีความตั้งใจจัดทำขึ้นเพื่อทดแทนการเข้ารับการตรวจ วิเคราะห์ และการวางแผนการรักษาของผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ ผู้เข้าชมไม่ควรวินิจฉัย หรือ คาดเดาโรคด้วยตัวเองจากการอ่านบทความ ข้อคิดเห็น หรือ ดูวิดีโอ นี้ คนไข้ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ของตนเองเพื่อทราบสาเหตุที่แท้จริงของอาการปวด และเพื่อหลีกเลี่ยงการปวดที่อาจเกิดเพิ่มมากขึ้นในภายหลัง

บทความที่น่าสนใจ

ปรึกษา นัดหมาย หรือสอบถามเพิ่มเติม

Newton Em Clinic เป็นคลินิกกายภาพที่มุ่งเน้นการบริการทางด้านกายภาพบำบัดเพื่อรักษาอาการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา ออฟฟิศซินโดรม และอาการปวดตามส่วนต่างๆ เช่นหลัง บ่า เข่า และข้อ เป็นต้น ด้วยบริการต่างๆ ดังนี้ กายภาพบำบัดทั่วไป กายภาพบำบัดหลังผ่าตัด การรักษาอาการบาดเจ็บทางกีฬา นวดการกีฬา โปรแกรมยืดกล้ามเนื้อ โปรแกรมเตรียมความพร้อมให้กับนักกีฬาก่อนแข่ง โปรแกรมฟื้นฟูกล้ามเนื้อหลังแข่ง การตรวจโครงสร้างทางร่างกาย โปรแกรมออกกำลังกายในน้ำ โปรแกรมออกกำลังกายรักษาอาการปวดพิลาทิส รับปรึกษาแผนการพัฒนาความคิดและพฤติกรรมสำหรับเด็ก และกายภาพบำบัดในท่อน้ำนมอุดตันสำหรับหญิงหลังคลอด ซึ่งเรามีความรู้ในการดูแลและประสบการณ์ด้านการรักษา เพื่อฟื้นฟูสมรรถภาพทางร่างกายตามมาตรฐานด้วยเทคนิคเฉพาะทาง พร้อมทั้งสามารถให้คำแนะนำอย่างมืออาชีพจากทีมนักกายภาพบำบัดที่มีประสบการณ์โดยตรง เหมาะสำหรับกลุ่มนักกีฬา ผู้ที่ออกกำลังกาย และผู้ที่มีภาวะจำเป็นที่ต้องเข้ารับการรักษาด้วยการทำกายภาพบำบัดเช่น กายภาพบำบัดหลังการผ่าตัด คุณแม่หลังคลอดและผู้สูงอายุ

ปัจจุบันเรามีคลินิกที่พร้อมให้บริการจำนวน 6 สาขา โดยแต่ละสาขาจะมีการให้บริการ การรักษาขั้นพื้นฐานที่เหมือนกัน และยังมีการให้บริการที่เชี่ยวชาญเฉพาะทางของแต่ละสาขา โดยนักกายภาพที่มีประสบการณ์และผ่านการอบรมเฉพาะด้านเพื่อผลิตผู้รักษาให้ตรงตามอาการของผู้ป่วยทุกคน คลินิก Newton Em พร้อมให้บริการจำนวน 6 สาขา

สาขาลาดพร้าว เบอร์โทร 099-553-9445
สาขาทองหล่อ เบอร์โทร 099-553-9445
สาขากาญจนาภิเษก เบอร์โทร 099-553-9445, 083-559-5954
สาขาพระราม 6 เบอร์โทร 099-553-9445
สาขารามคำแหง เบอร์โทร 099-553-9445, 02-115-5353
สาขาราชพฤกษ์ เบอร์โทร 096-264-4250

เวลาทำการ: วันจันทร์ – วันเสาร์ เวลา 10:00 น. – 19:00 น.

ปรึกษา นัดหมาย หรือสอบถามเพิ่มเติม

Tel: 099-553-9445