กายภาพบําบัด เอ็นไหล่อักเสบ ฟื้นฟูอย่างไรให้หายไว?
กายภาพบําบัด เอ็นไหล่อักเสบ ถือเป็นวิธีการรักษาอาการบาดเจ็บที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในปัจจุบัน เนื่องจากอาการบาดเจ็บเช่นนี้ หากไม่ทำกายภาพบำบัด อีกหนึ่งทางในการรักษาที่ผู้บาดเจ็บต้องเจอแน่ ๆ ก็คือ การผ่าตัด ซึ่งน้อยคนมาก ๆ ที่หากไม่อาการหนักจริง ๆ ก็จะไม่เลือกการรักษาด้วยวิธีนี้ อย่างไรก็ดี การรักษานั้นขึ้นอยู่กับระดับอาการของผู้บาดเจ็บแต่ละคนว่าความรุนแรงอยู่ในระดับไหน ซึ่งการทำกายภาพบำบัดก็มีเงื่อนไขของการรักษาเกี่ยวกับภาวะอาการนี้เช่นเดียวกัน ซึ่งจะมีรายละเอียดอย่างไรบ้างนั้น ตามมาดูไปพร้อม ๆ กันเลย
กายภาพบําบัด เอ็นไหล่อักเสบ คืออะไร สามารถฟื้นฟูอาการบาดเจ็บให้ดีขึ้นได้จริงหรือไม่?
“เอ็นหัวไหล่อักเสบ” อาการบาดเจ็บที่ดูเหมือนไกลตัว แต่แท้จริงแล้วมันใกล้ตัวกว่าที่เราคิด เนื่องจากเป็นอาการบาดเจ็บที่ค่อย ๆ ใช้เวลาในการสะสมจนมาเป็นอาการอักเสบนั่นเอง โดยการอักเสบของเอ็นหัวไหล่เช่นนี้มักจะเกิดจากการที่ผู้ที่มีอาการเจ็บใช้งานหัวไหล่ซ้ำ ๆ หรือใช้งานหัวไหล่ในการยกมือสูง ๆ ซึ่งแม้จะใช้เวลานานในการก่อตัวเป็นการบาดเจ็บก็จริง แต่หากเป็นขึ้นมาแล้วก็มีความยากที่จะรักษา ซึ่งในบางรายก็ต้องทำการผ่าตัดกันเลยทีเดียว อย่างไรก็ดีนอกจากการผ่าตัดแล้วก็ยังมีวิธีการรักษาอื่น ๆ ที่จะพอบรรเทาอาการปวดของเอ็นหัวไหล่อักเสบได้ เช่น การทานยา ฉีดยา และการทำกายภาพบำบัด เป็นต้น
เอ็นไหล่อักเสบ คืออะไร
เอ็นไหล่อักเสบ เป็นการอักเสบของเอ็นกล้ามเนื้อ โรเทเตอร์ คัฟฟ์ (Rotator cuff) หรือเอ็นรอบข้อไหล่ ประกอบด้วยกล้ามเนื้อ 4 มัด มีหน้าที่ช่วยพยุงหัวกระดูกต้นแขนให้อยู่ในเบ้าข้อไหล่ ซึ่งหากใช้งานหัวไหล่หนักเกินไป จะทำให้เอ็นรอบข้อไหล่อักเสบ หรือฉีกขาดได้ ในผู้ที่อายุ 40 ปีขึ้นไป อาจประสบปัญหานี้จากเอ็นรอบข้อไหล่เสื่อม ถ้าหากไม่ได้รับการรักษา อาจนำไปสู่อาการข้อติด หรือกล้ามเนื้อไหล่อ่อนแรงได้
เส้นเอ็นหัวไหล่อักเสบ อาการ
อาการที่บ่งบอกว่าคุณอาจเป็นเอ็นข้อไหล่อักเสบ มีดังต่อไปนี้
- ปวดส่วนนอกของต้นแขน โดยเฉพาะเวลายกแขนขึ้นเหนือศีรษะ หรือเอามือไปด้านหลัง
- ปวดด้านหน้าและด้านบนหัวไหล่ โดยเฉพาะเวลายกแขนขึ้นเหนือศีรษะ หรือเอามือไปด้านหลัง
- อาจมีอาการบวมด้านหน้าของหัวไหล่
- อาจมีอาการนอนไม่หลับร่วมด้วยจากอาการปวด
- อาจมีเสียง “คลิก” ในหัวไหล่ของคุณเมื่อยกแขนขึ้นเหนือหัว
- อาจรู้สึกอ่อนแรง และเคลื่อนไหวได้จำกัด
- อาจรู้สึกไหล่ติดขัด
อาการดังกล่าวอาจดีขึ้นเมื่อพักผ่อนอย่างเต็มที่ แต่หากไม่มีการเปลี่ยนพฤติกรรม หรือรับการรักษา อาการอาจแย่ลงได้ นอกจากนี้หากอาการปวดลุกลามเกินช่วงข้อศอกไป อาจเป็นสัญญาณของอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย
วิธีรักษา เอ็นหัวไหล่อักเสบ มีวิธีไหนบ้าง?
มีวัตถุประสงค์เพื่อลดอาการปวดและทำให้กลับไปใช้งานข้อไหล่ได้ โดยการรักษาขึ้นอยู่กับหลาย ๆ ปัจจัย เช่น สุขภาพ อายุ และการใช้งานที่ต้องการ ซึ่งการรักษามี 2 แนวทาง ได้แก่
การผ่าตัด
ในวิธีการนี้เป็นวิธีการรักษาส่วนใหญ่ที่แพทย์เฉพาะทางหรือผู้ที่มีความชำนาญอาจแนะนำ เป็นการผ่าตัดส่องกล้องเพื่อเย็บซ่อมแซมเอ็นหมุนข้อไหล่นั่นเอง
การรักษาแบบประคับประคอง
ซึ่งอาจรวมถึง การฉีดคอร์ติโซน กายภาพบำบัด การใช้ยา และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้งานหากอาการไม่ดีขึ้นหลังจากได้รับการรักษาแบบประคับประคองและการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
กายภาพบำบัด เส้นเอ็นอักเสบ คืออะไร
กายภาพบำบัด (Physical therapy: PT) รักษาอาการเอ็นไหล่อักเสบ ถือเป็นการรักษาเบื้องต้นโดยมีเป้าหมายเพื่อช่วยพัฒนาการใช้งานกล้ามเนื้อรอบหัวไหล่ให้ดีขึ้น ซึ่งเป็นกล้ามเนื้อบริเวณเล็ก ๆ ที่มักถูกละเลย ดังนั้น การเสริมสร้างกล้ามเนื้อมัดเล็กเหล่านี้มีส่วนพัฒนาการทำงานของหัวไหล่ โดยนักกายภาพบำบัดจะประเมินอาการ และเป็นผู้วางแผนการบำบัดด้วยวิธีต่าง ๆ ให้นั่นเอง
เมื่อสามารถควบคุมอาการปวดได้ นักกายภาพบำบัดจะให้คำแนะนำในการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงให้แก่แขนและหัวไหล่ อย่างไรก็ตาม การกายภาพบำบัดไม่ได้ช่วยรักษาอาการบาดเจ็บโดยตรง แต่เป็นการเสริมสร้างกล้ามเนื้อ และเป็นการเพิ่มความยืดหยุ่นให้กล้ามเนื้อเท่านั้น หากอาการเป็นมากขึ้น หรือปล่อยไว้เป็นระยะเวลานาน อาจต้องรักษาด้วยการผ่าตัด
วิธีทางกายภาพบำบัดสำหรับ “เอ็นและกล้ามเนื้อหัวไหล่อักเสบ” มีวิธีใดบ้าง
วิธีการกายภาพบำบัดเอ็นข้อไหล่อักเสบอาจมีความแแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับอาการของแต่ละคน นักกายภาพบำบัดจะเป็นผู้วางแผนการรักษาให้เหมาะกับผู้รับบริการ ยกตัวอย่างเช่น…
ประคบร้อน (Heat therapy)
ช่วยบรรเทาอาการปวด และช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย มักใช้หลังจากอาการบาดเจ็บนั้นผ่านมาเกิน 72 ชั่วโมงแล้ว
กายภาพบำบัดด้วยมือ (Hands-on therapy)
นักกายภาพบำบัดจะใช้มือดัด หรือนวดคลึงผ่อนคลายกล้ามเนื้อ เพื่อบรรเทาอาการบาดเจ็บของหัวไหล่
อัลตราซาวด์ (Ultrasound)
การอัลตราซาวด์เพื่อบำบัดรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อ เอ็นข้อไหล่ และเนื้อเยื่ออื่น ๆ เป็นการใช้ความร้อนเข้าไปช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดในเนื้อเยื่อ โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการไหล่ติดร่วมด้วย ช่วยให้กล้ามเนื้อยืดหยุ่นได้มากขึ้น และเพิ่มขอบเขตการเคลื่อนไหว
การกระตุ้นด้วยไฟฟ้า (Electrical stimulation)
เป็นการใช้ไฟฟ้าเพิ่มความยืดหยุ่นให้แก่กล้ามเนื้อหัวไหล่ เพื่อกระตุ้นประสาท บางกรณีอาจใช้เพื่อลดการอักเสบ และลดอาการปวด
เทปคิเนซิโอ (Kinesiology taping)
หรือที่หลายคนเรียกว่าเทปพยุงกล้ามเนื้อ เมื่อติดเข้ากับกล้ามเนื้อจะกระชับผิว ทำให้เกิดพื้นที่ระหว่างใต้กล้ามเนื้อและผิวหนัง ช่วยลดการระคายเคืองของหัวไหล่ได้ นอกจากนี้ยังอาจมีส่วนช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด และน้ำเหลืองอีกด้วย
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม (Activity modification)
นอกจากนักกายภาพบำบัดจะช่วยบรรเทาอาการให้คุณแล้ว ยังช่วยคุณวางแผนป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำด้วย โดยแนะนำให้เปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน เพื่อให้หัวไหล่ไม่ทำงานหนักเกินไป
การทำกายภาพสำหรับรักษา “เอ็นหัวไหล่อักเสบเรื้อรัง” ช่วยอะไร?
การไปทำกายภาพบำบัดเอ็นไหล่อักเสบ ไม่ได้มีจุดประสงค์เพื่อบรรเทาอาการปวดเพียงอย่างเดียว แต่นักกายภาพบำบัดจะวางแผนร่วมกับคุณเพื่อป้องกันการกลับมาบาดเจ็บซ้ำจากสาเหตุเดิมด้วย เช่น…
- นักกายภาพบำบัดอาจอธิบายพื้นฐานเรื่องกายวิภาคเกี่ยวกับหัวไหล่ เพื่อให้คำแนะนำในการเคลื่อนไหวอย่างถูกวิธี
- นักกายภาพบำบัดจะใช้วิธีต่าง ๆ เพื่อช่วยให้คุณสามารถกลับมาเคลื่อนไหวแขน และหัวไหล่ได้ดีขึ้น
- นักกายภาพบำบัดจะแนะนำการออกกำลังกายเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อหัวไหล่ขณะอยู่ที่บ้าน หรือสถานที่ทำงาน
- นักกายภาพบำบัดจะแนะนำการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การนั่งที่เหมาะสม ลักษณะการยืนที่ถูกวิธี เพื่อลดและป้องกันอาการปวด
อย่างไรก็ตาม หากมีอาการบาดเจ็บรุนแรง หรือปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตแล้วยังไม่หาย ควรไปพบแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัย แต่หากอาการยังอยู่ในช่วงเริ่มต้น การกายภาพบำบัดเอ็นไหล่อักเสบ เป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการรักษาเบื้องต้นเท่านั้น
เอ็นไหล่อักเสบ กินยาอะไรดี
การใช้ยาถือเป็นการรักษาขั้นแรกที่แพทย์มักจะเลือก ซึ่งยาที่ใช้ก็จะมีด้วยกันหลายกลุ่ม ไม่ว่าจะเป็น กลุ่มยาลดอาการปวด กลุ่มยาต้านการอักเสบ ยาคลายกล้ามเนื้อ หรือยาทาเฉพาะที่ โดยการใช้ยาควรอยู่ในคำแนะนำของแพทย์เท่านั้น ไม่ควรซื้อยามากินเอง หรือเพิ่ม / ลดขนาดยาเอง โดยเฉพาะผู้ที่มีปัญหาโรคตับหรือโรคไตอาจจะต้องใช้ยาอย่างระมัดระวัง อีกทั้งควรคำนึงถึงอาการแพ้ยาร่วมด้วย
เอ็น หัวไหล่ อักเสบ กี่ วัน หาย
อาการของเอ็นอักเสบส่วนใหญ่มักดีขึ้นเองภายใน 2-3 วัน ด้วยการพักและดูแลรักษาตนเอง แต่หากพบว่ายังคงมีอาการรุนแรง ต่อเนื่อง กระทบต่อการทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันเป็นเวลานานกว่า 2-3 วัน หรือคิดว่าเอ็นกล้ามเนื้ออาจฉีกขาด ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจรักษา สาเหตุของเอ็นอักเสบ
อย่างไรก็ตาม การทำกายภาพบำบัด เป็นวิธีบำบัดรักษาโดยใช้การออกกำลังกาย เพื่อช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นและความแข็งแรงของเอ็นกล้ามเนื้อที่อักเสบ รวมถึงกล้ามเนื้อบริเวณรอบ ๆ เช่น การเพิ่มความต้านทานของกล้ามเนื้อที่เน้นการเกร็งตัวในขณะที่มีการยืดตัว ซึ่งพิสูจน์แล้วว่ามีประสิทธิภาพในการรักษาการอักเสบเรื้อรังของเอ็นกล้ามเนื้อก็จริง แต่หากมีอาการเจ็บหนักเกินกว่าวิธีการทำกายภาพบำบัดจะควบคุมได้ ควรเข้าพบแพทย์เพื่อเช็กอาการให้ละเอียด จะดีที่สุด
——————————–
ข้อควรระวัง: เนื้อหาในบทความ วิดีโอ ข้อความคิดเห็น มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้ และสาธิตให้ดูเป็นตัวอย่างเท่านั้น ไม่ได้มีความตั้งใจจัดทำขึ้นเพื่อทดแทนการเข้ารับการตรวจ วิเคราะห์ และการวางแผนการรักษาของผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ ผู้เข้าชมไม่ควรวินิจฉัย หรือ คาดเดาโรคด้วยตัวเองจากการอ่านบทความ ข้อคิดเห็น หรือ ดูวิดีโอ นี้ คนไข้ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ของตนเองเพื่อทราบสาเหตุที่แท้จริงของอาการปวด และเพื่อหลีกเลี่ยงการปวดที่อาจเกิดเพิ่มมากขึ้นในภายหลัง
บทความที่น่าสนใจ
- กายภาพบําบัด กล้ามเนื้ออักเสบ รักษาได้ผลไหม ต้องทำต่อเนื่องหรือเปล่า?
- ปวดกล้ามเนื้อหลัง (Myofascial Pain Syndrome)
- กล้ามเนื้ออักเสบ กินอะไรดี ให้ฟื้นฟูไว กลับมาใช้งานได้ปกติ