“กระดูกสันหลังคดช่วงเอว” เกิดขึ้นได้ทุกวัย ไม่ใช่แค่ผู้สูงอายุ
กระดูกสันหลังคดช่วงเอว เมื่อได้ยินภาวะผิดปกตินี้ หลาย ๆ คนอาจคิดว่ามีแค่ผู้สูงอายุเท่านั้นที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง แต่แท้จริงแล้วเด็ก ๆ ก็มีโอกาสประสบปัญหากับกระดูกสันหลังคดด้วยเช่นกัน ซึ่งต้องบอกก่อนว่าภาวะนี้แม้จะจะส่งผลที่กระดูกสันหลังเป็นหลัก แต่การที่มีกระดูกสันหลังผิดรูปย่อมส่งผลเสียต่อโครงสร้างร่างกาย ซึ่งจะมีลักษณะที่แตกต่างกันออกไป โดยในผู้ป่วยกลุ่มเด็กก็จะพบเจอกับภาวะกระดูกสันหลังคดที่หลากหลายหนึ่งในนั้นคือการคดบริเวณช่วงเอวที่ทำให้โครงสร้างดูผิดรูปและส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตและการใช้ชีวิตของเด็ก
กระดูกสันหลังคดช่วงเอว ภาวะผิดปกติด้านโครงสร้างที่มักเกิดขึ้นในเด็ก
จากที่ได้กล่าวไป เมื่อพูดถึงกระดูกสันหลังคดหลายคนอาจมองว่าไกลตัว ทั้งที่คนไทยเป็นโรคนี้กันมาก 2 – 3 % ของประชากรทั้งหมด โดยพบได้ตั้งแต่วัยเด็กถึงผู้ใหญ่ แต่ที่พบมากที่สุดคือช่วงวัยรุ่น เนื่องจากกระดูกมีการเติบโตอย่างรวดเร็ว ที่น่าสนใจคือ โรคกระดูกสันหลังคดส่วนใหญ่มักเกิดขึ้นแบบไม่ทราบสาเหตุ ต้องอาศัยการสังเกต ตรวจคัดกรอง และเข้ารับการรักษาโดยเร็ว เพื่อให้กลับมาเคลื่อนไหวได้ใกล้เคียงปกติและมีคุณภาพชีวิตที่ดีกว่าเดิม
ทำความรู้จัก “กระดูกสันหลังคดบริเวณช่วงเอว”
กระดูกสันหลังคด (Scoliosis) คือ การผิดรูปของแนวกระดูกสันหลังจากปกติที่โค้งงอไปด้านหน้าและหลังเล็กน้อย กลายเป็นโค้งงอ คดงอ บิดเบี้ยวไปทางด้านข้าง ส่งผลให้ไหล่ เอว สะโพกไม่เท่ากัน มีลักษณะคล้ายตัว “C” หรือตัว “S” ทำให้ร่างกายเสียสมดุลการทรงตัวส่งผลกระทบกับการใช้ชีวิต
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เด็กเกิดภาวะ “กระดูกสันหลังคด”
มีปัจจัยหลัก ๆ 3 ประการด้วยกัน ดังนี้…
- อายุ ความผิดปกติของร่างกายที่เป็นสัญญาณและอาการของโรคมักเกิดขึ้นในช่วงเด็กและวัยรุ่น
- เพศ เกิดขึ้นในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย และเพศหญิงมีอาการรุนแรงกว่าเพศชาย
- พันธุกรรม หากคนในครอบครัวมีประวัติกระดูกสันหลังคด สมาชิกในครอบครัวย่อมมีโอกาสเกิดกระดูกสันหลังคดได้เช่นกัน
จะรู้ได้อย่างไรว่าเด็กมีภาวะ “กระดูกสันหลังคดบริเวณเอว” ?
อาการและความรุนแรงของกระดูกสันหลังคดแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล สามารถสังเกตได้เบื้องต้น ดังนี้
- ไหล่ทั้งสองข้างไม่เท่ากัน
- แผ่นหลังหรือหน้าอกนูนไม่เท่ากัน
- มองเห็นกระดูกสันหลังคดงอชัดเจน
- ลำตัวเอียงไปด้านใดด้านหนึ่ง
- สะโพกสองข้างไม่เท่ากัน
นอกจากนี้อาจมีอาการปวดหลัง ปวดท้อง เจ็บซี่โครง กล้ามเนื้อหดตัว เป็นต้น แต่หากอาการรุนแรงจะส่งผลต่อการทำงานของหัวใจและปอด ทำงานได้ไม่เต็มที่ เหนื่อยง่าย เจ็บหน้าอก หายใจติดขัด
ชนิดของภาวะกระดูกสันหลังคดที่มักเกิดในเด็ก มีอะไรบ้าง?
กระดูกสันหลังคดบริเวณช่วงเอวในเด็กเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ได้แก่
โรคกระดูกสันหลังคดตั้งแต่แรกเกิด (Congenital Scoliosis)
เนื่องจากขณะแม่ตั้งครรภ์ตัวอ่อนในครรภ์มีกระดูกสันหลังที่ผิดปกติ
โรคกระดูกสันหลังคดแบบไม่ทราบสาเหตุ (Idiopathic Scoliosis)
มักเกิดจากการมีความยาวของเข่าไม่เท่ากัน คือ ขาข้างหนึ่งสั้นกว่าอีกข้างหนึ่ง โดยสามารถเกิดขึ้นได้ในวัยต่าง ๆ ได้แก่
- วัยทารก (Infantile Idiopathic Scoliosis) ก่อนอายุ 3 ปี
- วัยเด็ก (Juvenile Idiopathic Scoliosis) อายุระหว่าง 4 – 10 ปี
- วัยรุ่น (Adolescent Idiopathic Scoliosis) อายุระหว่าง 10 – 18 ปี พบมากที่สุด
โดยภาวะกระดูกสันหลังคดนี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้น สิ่งสำคัญที่สุดคือผู้ปกครองควรพาบุตรหลานเข้าพบแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านโครงสร้างเพื่อวินิจฉัยและเข้ารับการรักษาอย่างถูกต้อง
เครื่องมือกายภาพบำบัดที่สามารถช่วยปรับแนวกระดูกสันหลังคดในเด็กให้ดีขึ้น
นักกายภาพบำบัดจะตรวจภาวะกระดูกสันหลังเพื่อประเมินภาวะคดโค้งทั้งแนวกระดูกเพื่อวางแผนการรักษาเฉพาะบุคคล เพราะความคดโค้งของแต่ละคนไม่เหมือนกัน ดังนั้น การเลือกใช้เครื่องมือรักษาสำหรับผู้ป่วยแต่ละคนจึงแตกต่างกันออกไป เครื่องมือดังกล่าว ยกตัวอย่างเช่น
เครื่องดึงคอและกระดูกสันหลังไฟฟ้า (Electrical Traction Therapy)
ช่วยยืดกล้ามเนื้อและลดการกดทับเส้นประสาทปรับแนวกระดูกสันหลังส่วนคอและหลังให้อยู่ในแนวปกติ เพิ่มช่องว่างระหว่างแนวกระดูกสันหลัง
เครื่องกระตุ้นไฟฟ้า (Electrical Stimulator)
เป็นการกระตุ้นกล้ามเนื้อหลังทั้งสองด้านให้ลดการหดสั้นและเกร็งตัวของกล้ามเนื้อหลังและเพิ่มกำลังกล้ามเนื้อในมัดที่อ่อนแรง ปรับสมดุลของกล้ามเนื้อ และลดอาการปวดสะบัก ปวดหลังและสะโพกได้
อ่านเพิ่มเติมได้ที่ >> กระดูกสันหลังคด กายภาพ บำบัดหายไหม มีขั้นตอนยังไง?
อย่างไรก็ตาม สำหรับใครที่รู้ว่าตัวเองมีภาวะกระดูกสันหลังคด ควรออกกำลังกายกล้ามเนื้อหลังให้แข็งแรงอย่างสม่ำเสมอ เพื่อทำให้กล้ามเนื้อสามารถรองรับกับภาระที่เกิดขึ้นได้โดยไม่เกิดความล้า และถ้าจำเป็นที่จะต้องนั่งนาน ยืนนาน ให้พยายามนั่ง หรือยืนรักษาแนวของกระดูกสันหลังให้ตรงอยู่ตลอดเวลา
ท้ายที่สุด สำหรับเด็กที่กระดูกสันหลังคดควรรีบพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อทำการรักษาทันที นอกจากช่วยชะลอความรุนแรงที่เกิดขึ้น ยังช่วยป้องกันไม่ให้อาการรุนแรงเมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่ เสริมสร้างคุณภาพชีวิตที่ดียิ่งขึ้นในทุกช่วงวัย
——————————–
ข้อควรระวัง: เนื้อหาในบทความ วีดีโอ ข้อความคิดเห็น มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้ และสาธิตให้ดูเป็นตัวอย่างเท่านั้น ไม่ได้มีความตั้งใจจัดทำขึ้นเพื่อทดแทนการเข้ารับการตรวจ วิเคราะห์ และการวางแผนการรักษาของผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ ผู้เข้าชมไม่ควรวินิจฉัย หรือ คาดเดาโรคด้วยตัวเองจากการอ่านบทความ ข้อคิดเห็น หรือ ดูวีดีโอ นี้ คนไข้ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ของตนเองเพื่อทราบสาเหตุที่แท้จริงของอาการปวด และเพื่อหลีกเลี่ยงการปวดที่อาจเกิดเพิ่มมากขึ้นในภายหลัง
บทความที่น่าสนใจ
- “โรคกระดูกสันหลัง” โรคที่ควรระวังปล่อยไว้อาจส่งผลเสีย
- ปวดกล้ามเนื้อหลัง (Myofascial Pain Syndrome)
- “ผ่าตัดกระดูกสันหลัง” กับ 8 คำถามที่ต้องรู้คำตอบ