กล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท โรคยอดฮิตของคนนั่งนาน

กล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท ฟังชื่อโรคแล้วเหมือนจะเป็นโรคที่เกิดขึ้นได้ยาก แต่ทุกคนทราบหรือไม่ว่าแท้จริงแล้วโรคนี้สามารถเกิดขึ้นได้ง่าย ๆ เพียงแค่ “นั่งนาน ๆ” เท่านั้น ซึ่งกลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท หรือ Piriformis Syndrome นี้ เกิดจากกล้ามเนื้อพิริฟอร์มิสบริเวณก้นใกล้กับสะโพกไปกดทับเส้นประสาทไซอาติกที่อยู่ใกล้กัน ส่งผลให้รู้สึกปวดลึกๆ บริเวณก้นร้าวไปยังขาด้านหลัง และรู้สึกเจ็บเมื่อกดในบริเวณดังกล่าว ในบางกรณีอาจมีอาการชาร่วมด้วย ซึ่งอาการจะรุนแรงมากขึ้นเมื่อนั่ง หรือยืนท่าเดิมเป็นระยะเวลานาน ๆ นั่นเอง

กล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท เกิดจากอะไร ป้องกันได้หรือเปล่า?

โรคกล้ามเนื้อเกิดการหนีบเส้นประสาท หรือ ที่บางท่านเรียกว่า โรคสลักเพชรจม เป็นโรคที่พบได้บ่อย โดยอาการจะคล้ายกับโรคหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท เกิดจากกล้ามเนื้อ Piriformis ซึ่งอยู่บริเวณแก้มก้นไปกดทับเส้นประสาท (Sciatic nerve) ที่อยู่ด้านใต้ ส่งผลให้รู้สึก “ปวดบริเวณก้น ชาร้าวลงขา” หากมีอาการรุนแรงมาก อาจส่งผลต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน เช่น การนั่ง การยืน การขับรถ เป็นต้น ดังนั้น เราจึงจำเป็นต้องระวังมันไว้มาก ๆ เพราะหากมีภาวะที่รุนแรงก็อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้ในระยะยาว

สาเหตุของโรคกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท หรือ โรคสลักเพชรจม

สาเหตุหลัก ๆ เกิดจากพฤติกรรมและภาวะผิดปกติเหล่านี้

การนั่งติดต่อกันเป็นเวลานาน
กล้ามเนื้อ Piriformis มีความตึงตัวมากเกินไป
มีการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่กางและเหยียดขา

อาการบ่งบอกโรค

ผู้ป่วยมีอาการคล้ายกับการกดทับของเส้นประสาที่หลัง บริเวณส่วนเอว โดยจะมีอาการปวดจากกันสะพกข้างใดข้างหนึ่งร้าวไปถึงข้อพับเข่า บางรายที่มีความรุนแรงมาก จะมีอาการชาและอ่อนแรง

แนวทางกการรักษาโรคกล้ามเนื้อเกิดการหนีบเส้นประสาท ด้วย “กายภาพบำบัด”

ในกรณีที่มีอาการไม่รุนแรงมากนัก ยังเคลื่อนไหวร่างกายได้ และยังควบคุมระบบการขับถ่ายได้เป็นปกติ วิธีการรักษาที่จะช่วยบรรเทาความเจ็บได้อย่างปลอดภัยก็คือ “การกายภาพบำบัด” โดยส่วนใหญ่ก็จะใช้การอัลตร้าซาวด์บริเวณกล้ามเนื้อ piriformis เพื่อให้กล้ามเนื้อคลายตัว ก็จะช่วยบรรเทาความเจ็บปวดลงได้ ซึ่งควรทำควบคู่ไปกับการยืดกล้ามเนื้อ และการประคบร้อนเป็นประจำด้วยตนเอง และอีกสิ่งที่สำคัญก็คือการหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่อาจทำให้อาการเจ็บปวดกำเริบขึ้นมา แต่หากใช้การรักษาด้วยการกายภาพบำบัดแล้วยังไม่ดีขึ้นก็ควรพบแพทย์เพื่อพิจารณาการใช้ยา หรือการรักษาที่เหมาะสมต่อไป

กายภาพบำบัดเบื้องต้นเพื่อรักษาโรคกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท

จากที่บอกไปว่าในกรณีที่มีอาการไม่รุนแรงมาก ผู้ป่วยสามารถเข้ารับคำปรึกษาจากนักกายภาพบำบัดได้ โดยเบื้องต้นจะมีบริการต่าง ๆ ดังนี้

ตรวจประเมินร่างกายหาสาเหตุการปวด
ลดปวดด้วย Deep Ultrasound
นวดลดปวดกล้ามเนื้อมัดลึก สลาย trigger point
ยืดกล้ามเนื้อ Piriformis เพื่อเพิ่มความยืดหยุ่น ลดการหดเกร็ง

บรรเทาความปวดด้วยการยืดกล้ามเนื้อด้วยตนเอง

ผู้ป่วยสามารถบรรเทาอาการปวดด้วยตนเองได้ โดยทำตามขั้นตอนง่าย ๆ ดังนี้…

ให้นอนราบกับพื้นแล้วชันเข่าขึ้นทั้ง 2 ข้าง
ยกข้อเท้าซ้ายมาวางพาดไว้บนเข่าขวา
ใช้มือดึงเข่าขวาเข้าหาอกแล้วค้างไว้ นับ 1-10
วางขากลับไปชันเข่าเช่นเดิม
สลับมายกข้อเท้าขวามาวางพาดไว้บนเข่าซ้าย แล้วทำซ้ำในลักษณะเดียวกัน
เมื่อทำครบทั้งซ้ายและขวา ให้นับเป็น 1 เช็ต
ทำเช่นนี้ต่อเนื่อง 5-10 เซ็ต ก็จะช่วยบรรเทาอาการปวดลงได้

การทำกายภาพบำบัด มีประโยชน์ต่อการรักษาโรคกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท อย่างไร

แม้จะเป็นการทำกายภาพบำบัดที่หลายคนอาจมองว่าช่วยบรรเทาอาการไม่ได้มาก แต่แท้จริงแล้วมันให้ประโยชน์แก่ผู้ป่วยได้อย่างมากมาย เช่น

ช่วยลดอาการปวด และผ่อนคล้ายกล้ามเนื้อบริเวณ Piriformis โดยใช้ Deep Ultrasound
ผ่อนคลายกล้ามเนื้อบริเวณก้นและสะโพก ด้วย Heat Therapy
เพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ด้วยท่าออกกำลังกายที่จะช่วยลดอาการปวด และ ป้องกันการปวดซ้ำ
ยืดกล้ามเนื้อ Piriformis เพื่อเพิ่มความยืดหยุ่น ลดการหดเกร็ง และหดรั้งของกล้ามเนื้อ ป้องกันการกดทับเส้นประสาทซ้ำ

อย่างไรก็ตาม การทำกายภาพเป็นเพียงวิธีเบื้องต้นสำหรับผู้ที่มีภาวะไม่รุนแรงเท่านั้น ยังมีวิธีการรักษาอื่น ๆ อีก โดยในบางเคสอาจเริ่มต้นจากการการใช้ยา และควรหลีกเสี่ยงพฤติกรรมที่ก่อให้เกิดอาการภาวะดังกล่ว เช่น ท่านั่งที่ไม่เหมาะสม ไม่ใส่กระเป๋าสตางค์ลงในข้างที่เจ็บ หรือการเล่นกีฬาที่ทำให้เกิดอาการบาดเจ็บ อาจใช้การฉีด Steroid ขนาดน้อยๆ เข้าที่กันสะโพกที่เจ็บ ชิ่งส่วนมากแล้วจะได้ผลน้อยสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการเรื้อรังจำเป็นต้องรักษาด้วยการผ่าตัด

——————————–

ข้อควรระวัง: เนื้อหาในบทความ วิดีโอ ข้อความคิดเห็น มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้ และสาธิตให้ดูเป็นตัวอย่างเท่านั้น ไม่ได้มีความตั้งใจจัดทำขึ้นเพื่อทดแทนการเข้ารับการตรวจ วิเคราะห์ และการวางแผนการรักษาของผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ ผู้เข้าชมไม่ควรวินิจฉัย หรือ คาดเดาโรคด้วยตัวเองจากการอ่านบทความ ข้อคิดเห็น หรือ ดูวิดีโอ นี้ คนไข้ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ของตนเองเพื่อทราบสาเหตุที่แท้จริงของอาการปวด และเพื่อหลีกเลี่ยงการปวดที่อาจเกิดเพิ่มมากขึ้นในภายหลัง

บทความที่น่าสนใจ

ปรึกษา นัดหมาย หรือสอบถามเพิ่มเติม

Newton Em Clinic เป็นคลินิกกายภาพที่มุ่งเน้นการบริการทางด้านกายภาพบำบัดเพื่อรักษาอาการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา ออฟฟิศซินโดรม และอาการปวดตามส่วนต่างๆ เช่น หลัง บ่า เข่า และข้อ เป็นต้น ด้วยบริการต่างๆ ดังนี้ กายภาพบำบัดทั่วไป กายภาพบำบัดหลังผ่าตัด การรักษาอาการบาดเจ็บทางกีฬา นวดการกีฬา โปรแกรมยืดกล้ามเนื้อ โปรแกรมเตรียมความพร้อมให้กับนักกีฬาก่อนแข่ง โปรแกรมฟื้นฟูกล้ามเนื้อหลังแข่ง การตรวจโครงสร้างทางร่างกาย โปรแกรมออกกำลังกายในน้ำ โปรแกรมออกกำลังกายรักษาอาการปวด พิลาทิส รับปรึกษาแผนการพัฒนาความคิดและพฤติกรรมสำหรับเด็ก และกายภาพบำบัดในท่อน้ำนมอุดตันสำหรับหญิงหลังคลอด ซึ่งเรามีความรู้และความเชี่ยวชาญด้านการรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพทางร่างกายตามมาตรฐานด้วยเทคนิคเฉพาะทาง การดูแล และให้คำแนะนำอย่างมืออาชีพ เพราะเรามีทีมนักกายภาพบำบัดที่มีประสบการณ์โดยตรง เหมาะสำหรับกลุ่มนักกีฬา ผู้ที่ออกกำลังกาย และผู้ที่มีภาวะจำเป็นที่ต้องเข้ารับการรักษาด้วยการทำกายภาพบำบัดเช่น สมองพิการในเด็ก คุณแม่หลังคลอด และผู้สูงอายุ ปัจจุบันเรามีคลินิกที่พร้อมให้บริการจำนวน 6 สาขา โดยแต่ละสาขาจะมีการให้บริการ การรักษาขั้นพื้นฐานที่เหมือนกัน และยังมีการให้บริการที่เชี่ยวชาญเฉพาะทางของแต่ละสาขา โดยนักกายภาพที่มีประสบการณ์และผ่านการอบรมเฉพาะด้านเพื่อผลิตผู้รักษาให้ตรงตามอาการของผู้ป่วยทุกคน คลินิก Newton Em พร้อมให้บริการจำนวน 6 สาขา

สาขาลาดพร้าว เบอร์โทร 099-553-9445
สาขาทองหล่อ เบอร์โทร 099-553-9445
สาขากาญจนาภิเษก เบอร์โทร 099-553-9445, 083-559-5954
สาขาพระราม 6 เบอร์โทร 099-553-9445
สาขารามคำแหง เบอร์โทร 099-553-9445, 02-115-5353
สาขาราชพฤกษ์ เบอร์โทร 096-264-4250

เวลาทำการ: วันจันทร์ – วันเสาร์ เวลา 10:00 น. – 19:00 น.

ปรึกษา นัดหมาย หรือสอบถามเพิ่มเติม

Tel: 099-553-9445